Nhóm chống lão hóa, Nhóm chống oxy hóa, Nhóm chống viêm và làm dịu da, Nhóm Hoạt Chất Dược Mỹ Phẩm, Nhóm làm sáng da và điều trị sắc tố

Rubus Idaeus (Raspberry) Fruit Extract Là Hoạt Chất Gì, Công Dụng Trong Dược Mỹ Phẩm

26/09/2025 01 lượt xem

1) Giới thiệu tổng quan

Mô tả ngắn gọn. Rubus Idaeus (Raspberry) Fruit Extract là chiết xuất thu được từ phần quả mâm xôi đỏ (Rubus idaeus L., họ Rosaceae). Thành phần giàu polyphenol (đặc biệt ellagitannins → ellagic acid), anthocyanin, vitamin (C, E ở mức vết), đường và acid hữu cơ (citric, malic).

Nguồn gốc – phương pháp chiết tách. Nguồn gốc tự nhiên, thường được chiết trong glycerin/nước/ethanol (dạng “glycerite” hay “glycolic extract”); một số nhà nguyên liệu sử dụng chiết dung môi chuẩn hóa hoặc công nghệ enzyme/nano để bảo toàn polyphenol. Lưu ý khác biệt với Raspberry Seed Oil (dầu hạt mâm xôi) về thành phần và cơ chế.

2) Cấu trúc hóa học & đặc tính sinh học

Nhóm hoạt chất chính

  • Ellagitannins → ellagic acid: chống oxy hóa mạnh, điều hòa viêm, ức chế MMP (bảo vệ collagen).

  • Anthocyanin (cyanidin-3-glucoside…): hấp thụ/giảm tác hại UVB ở mức hỗ trợ, chống gốc tự do.

  • Acid hữu cơ (citric/malic): hỗ trợ keratolytic nhẹ, làm mịn bề mặt da.

Đặc tính sinh học nổi bật

  • Chống oxy hóa – chống viêm: trung hòa ROS, giảm biểu hiện cytokine viêm, góp phần bảo vệ nền ngoại bào (ECM).

  • Bảo vệ ánh sáng – quang phòng vệ hỗ trợ: anthocyanin/ellagic acid giúp hạn chế tổn thương do UVB (ở mức hỗ trợ sản phẩm chống nắng, không thay thế kem chống nắng).

  • Làm dịu – se da – đồng đều bề mặt: nhờ astringent/keratolytic nhẹ, hỗ trợ giảm xỉn màu.

3) Ứng dụng trong y học

  • Bảo vệ da trước UVB & stress oxy hóa: mô hình tế bào/chuột cho thấy chiết xuất quả mâm xôi giảm chết tế bào, giảm dày sừng, giảm mất nước qua da, và hoạt hóa trục Nrf2–HO-1.

  • Chống viêm – kháng khuẩn: dịch chiết quả thể hiện ức chế vi sinh vật (vi khuẩn/nấm) và giảm ROS/cytokine; các tổng quan về họ Rosaceae ghi nhận giảm MMP, bảo vệ collagen và MAPK pathway.

  • Hỗ trợ lành thương: dữ liệu in vitro/in vivo trên nhóm “berry extracts” cho thấy tăng biểu mô hóa và giảm viêm – tiềm năng ứng dụng dược mỹ phẩm.

Ghi chú: các chứng cứ y sinh mạnh nhất hiện nay vẫn thiên về tiền lâm sàng; nghiên cứu lâm sàng trực tiếp trên fruit extract còn hạn chế, song định hướng công nghệ (tinh sạch–đóng gói) đang khắc phục.

4) Ứng dụng trong mỹ phẩm

  • Chống oxy hóa – chống lão hóa: giảm stress oxy hóa, bảo vệ ECM (ức chế MMP), hỗ trợ giảm dấu hiệu lão hóa sớm.

  • Làm sáng – đồng đều màu: hỗ trợ ức chế quá trình rối loạn sắc tố và giảm xỉn màu do ô nhiễm/UV (hiệu ứng gián tiếp qua chống oxy hóa).

  • Làm dịu – se lỗ chân lông – bề mặt mịn: nhờ astringent/keratolytic dịu, phù hợp toner/essence/serum “radiance”.

  • Định vị công thức: thường ở 0.1–5% (tùy tỷ lệ chất khô/chuẩn hóa), pH pha nước ~4.0–6.5, kết hợp tốt với niacinamide, panthenol, hyaluronic acid, vitamin E, các bộ lọc chống nắng và retinoids nhẹ (luân phiên).

5) Hiệu quả vượt trội (so sánh – định vị)

  • So với các AHA tinh khiết (glycolic/lactic): Raspberry Fruit Extract dịu hơn (ít kích ứng), song tái tạo bề mặt chậm hơn ở cùng tỉ lệ.

  • So với L-ascorbic acid (vitamin C tinh khiết): chiết xuất ổn định hơn, dễ công thức hơn; tuy nhiên hiệu lực tăng collagen/ức chế tyrosinase trực tiếp kém hơn L-AA chuẩn hóa.

  • Khác biệt: tập hợp đa cơ chế (polyphenol + anthocyanin + acid hữu cơ) → “antioxidant-soothing-gentle resurfacing” phù hợp chu trình duy trì hằng ngày và làm nền cho các actives mạnh.

6) Các nghiên cứu lâm sàng & khoa học (tóm tắt)

(Tóm lược ngắn gọn; URL & tác giả đầy đủ ở mục 11)

  1. Bảo vệ da trước UVB (in vitro/in vivo): Chiết xuất mâm xôi đỏ giảm chết tế bào, giảm nhăn–sạm–mất nước sau UVB; cơ chế qua Nrf2/HO-1, giảm carbonyl hóa protein.

  2. Flavonoid/anthocyanin hấp thụ UV & chống hư hại UVB: tổng quan thực vật học làm rõ vai trò anthocyanin/quercetin trong hấp thụ UV 280–400 nm và ức chế ROS.

  3. Rosaceae & bệnh da: tổng quan 2025 ghi nhận giảm MMP, bảo vệ collagen, điều hòa MAPK; tăng cường hàng rào trong mô hình da.

  4. Kháng khuẩn – chống viêm (2024): chiết xuất R. idaeus biểu hiện kháng khuẩn rõ rệt (vùng ức chế ~26 mm ở nồng độ thử), cùng hoạt tính chống oxy hóa/viêm.

  5. Wound-healing của “berry extracts” (2024): bằng chứng cho thấy đẩy nhanh biểu mô hóa nhờ đặc tính kháng khuẩn + chống oxy hóa + chống viêm.

7) Tác dụng phụ & lưu ý sử dụng

  • Kích ứng/nhạy cảm mùi: tùy quy trình, có thể còn vết fragrance allergens; người da nhạy cảm nên patch-test.

  • Quang nhạy cảm: fruit extract ít nguy cơ hơn tinh dầu vỏ (peel oil), nhưng không thay thế kem chống nắng; nên dùng SPF ban ngày.

  • Tương thích & công thức: tránh phối acid mạnh hoặc retinoid cùng bước nếu da dễ kích ứng; có thể luân phiên. Kiểm soát kim loại vết và pH để ổn định anthocyanin/polyphenol.

8) Thương hiệu/sản phẩm tiêu biểu (có Rubus Idaeus (Raspberry) Fruit Extract trong INCI)

  • Biofficina Toscana – Antioxidant Facial Serum (serum chống oxy hóa; có Rubus Idaeus (Raspberry) Fruit Extract).

  • Carbon Theory – Re-Surfacing Serum (serum tái tạo bề mặt; chứa Raspberry Fruit Extract).

  • Fundamentals Skincare – 1% Raspberry Extract (treatment oil/serum liệt kê Rubus Idaeus Fruit Extract).

  • HydroPeptide – HydroStem Serum (serum treatment; có Raspberry Fruit Extract).

  • Heyday – BIOME+ Dew Bright Serum (danh mục INCI có Raspberry Fruit Extract).

Lưu ý phân biệt: nhiều sản phẩm trên thị trường dùng Raspberry Seed Oil (dầu hạt), không phải fruit extract. Trong danh sách trên, mình chỉ chọn ví dụ có Fruit Extract ghi rõ trong INCI.

9) Định hướng phát triển & xu hướng tương lai

  • Chuẩn hóa polyphenol (ellagic acid/ellagitannins) & chỉ tiêu định lượng để đảm bảo tái lập hiệu quả giữa lô sản xuất.

  • Công nghệ mang – tăng thấm: liposome/nanolipid/biopolymer encapsulation cho anthocyanin/ellagic acid → tăng ổn định (nhạy pH/ánh sáng) và hiệu lực sinh học.

  • Tổ hợp “antioxidant mesh”: phối Raspberry Fruit Extract với niacinamide, vitamin E, quercetin, ferulic hoặc kem chống nắng để tăng khả năng chống oxy hóa tia UV/ô nhiễm.

  • Ứng dụng phục hồi hàng rào & chống viêm mạn: nghiên cứu dịch chuyển tiền lâm sàng → lâm sàng có đối chứng cho các tình trạng nhạy cảm, viêm do ô nhiễm/photoaging.

10) Kết luận

Rubus Idaeus (Raspberry) Fruit Extract là hoạt chất đa dụng – an toàn – thân thiện công thức, nổi bật ở chống oxy hóa/điều hòa viêm, hỗ trợ bảo vệ ánh sáng, và làm mịn – sáng da dịu nhẹ. Với chuẩn hóa hàm lượng và công nghệ mang phù hợp, chiết xuất mâm xôi đỏ có tiềm năng trở thành trụ cột “antioxidant-soothing” trong các dòng anti-pollution, chống lão hóa sớm và phục hồi hàng rào.

11) Nguồn tham khảo

(Chỉ liệt kê URL & tên tác giả, không tiêu đề — ưu tiên nguồn quốc tế)

  1. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6339709/ — Wang P.W.

  2. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1155/2019/9529676 — Wang P.W.

  3. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10272908/ — Li L.

  4. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC12157026/ — Cristea A.M.

  5. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10934067/ — Gomathi R.

Kim Ngân

Các tin tức khác: