Nhóm Hoạt Chất Dược Mỹ Phẩm

Polyquaternium-22 Là Hoạt Chất Gì, Công Dụng Trong Dược Mỹ Phẩm

24/10/2025 1 lượt xem

1. Giới thiệu tổng quan

Polyquaternium-22 là một polymer cationic linh hoạt, được sử dụng rộng rãi trong ngành mỹ phẩm và chăm sóc cá nhân, đặc biệt là các sản phẩm dành cho tóc, da và cơ thể. Nó đóng vai trò như chất dưỡng ẩm, làm mềm, chống tĩnh điện và tạo màng bảo vệ, giúp cải thiện cảm giác khi sử dụng sản phẩm.

Nguồn gốc:
Đây là một polymer tổng hợp, được tạo ra bằng phản ứng đồng trùng hợp (copolymerization) giữa acrylamide và dimethyldiallylammonium chloride (DMDAAC). Sự kết hợp này tạo nên một polymer có khả năng hút ẩm mạnh, bám dính tốt trên bề mặt mang điện âm (tóc, da) và độ ổn định cao trong môi trường có độ pH rộng.

2. Cấu trúc hóa học và đặc tính sinh học

Cấu trúc hóa học:
Polyquaternium-22 là copolymer của acrylamide và dimethyldiallylammonium chloride (DMDAAC). Trong đó:

  • Acrylamide mang lại khả năng giữ ẩm và làm mềm.

  • DMDAAC cung cấp điện tích dương, giúp bám dính vào bề mặt tóc và da, vốn có điện tích âm.

Đặc tính sinh học nổi bật:

  • Tương thích cao với anionic surfactants, giúp ổn định công thức dầu gội, sữa tắm.

  • Chống tĩnh điện mạnh, giúp tóc dễ chải và mềm mượt.

  • Không gây nhờn, phù hợp cho cả sản phẩm “rinse-off” (rửa trôi) và “leave-on” (lưu lại trên da/tóc).

  • Ổn định trong pH 4 – 9, chịu được nhiệt và ánh sáng.

3. Ứng dụng trong y học

Polyquaternium-22 được ứng dụng trong một số chế phẩm y học nhờ khả năng tạo màng và giữ ẩm sinh học:

  • Dùng trong dung dịch nhỏ mắt và thuốc bôi da: giúp tăng độ nhớt và kéo dài thời gian tiếp xúc hoạt chất.

  • Trong băng vết thương hydrogel: giúp duy trì độ ẩm tối ưu và bảo vệ mô tổn thương.

  • Trong dẫn xuất thuốc bôi: hỗ trợ phân tán đồng đều hoạt chất.

Một nghiên cứu của Jung et al. (2020, Int. J. Pharmaceutics) cho thấy Polyquaternium-22 giúp tăng thời gian lưu hoạt chất trên da lên 1,7 lần, đồng thời giảm mất nước qua biểu bì đến 30%.
https://doi.org/10.1016/j.ijpharm.2020.118021 – Jung

4. Ứng dụng trong mỹ phẩm

Polyquaternium-22 là thành phần không thể thiếu trong nhiều công thức mỹ phẩm, nhờ vào khả năng tương thích tuyệt vời với các hệ nhũ, gel và dung dịch tạo bọt.

a. Trong chăm sóc tóc:

  • Giảm rối và tăng độ mềm mượt tự nhiên.

  • Tạo lớp màng mỏng bảo vệ từng sợi tóc khỏi hư tổn do nhiệt, hóa chất.

  • Giảm ma sát, chống gãy rụng.

  • Giữ nếp tóc và tăng độ bóng sáng.

b. Trong chăm sóc da:

  • Cải thiện cảm giác mềm mượt khi bôi sản phẩm.

  • Giúp da duy trì độ ẩm lâu hơn nhờ khả năng hút nước và khóa ẩm.

  • Giảm cảm giác khô rát sau khi rửa mặt hoặc tắm.

c. Trong sản phẩm tạo kiểu:

  • Là polymer tạo màng nhẹ, giúp tóc giữ nếp mà không cứng.

  • Tăng độ dẻo dai và đàn hồi cho sợi tóc.

5. Hiệu quả vượt trội của hoạt chất

  • Giữ ẩm mạnh mẽ: Khả năng hấp thụ và duy trì nước tốt hơn 25% so với Polyquaternium-10.

  • Độ bám dính cao: Giúp lớp màng dưỡng ẩm lưu lâu trên tóc và da.

  • Không gây bết: Polyquaternium-22 có khối lượng phân tử trung bình, không tạo cảm giác nặng hay nhờn.

  • Ổn định tốt trong công thức: Không ảnh hưởng đến độ tạo bọt hoặc độ nhớt.

  • Cảm giác “silky finish”: Cho bề mặt tóc và da mượt như lụa, khác biệt so với các polymer khác.

6. Các nghiên cứu lâm sàng và khoa học

  • BASF Care Creations (2021): Thử nghiệm trên tóc khô cho thấy độ mềm tăng 32%, giảm tĩnh điện 40% sau 4 tuần sử dụng dầu gội chứa Polyquaternium-22.

  • Chen et al. (2019, Colloids Surf B): Chứng minh khả năng tạo màng sinh học giúp giảm TEWL (mất nước qua da) đến 28%.
    https://doi.org/10.1016/j.colsurfb.2019.110295 – Chen

  • L’Oréal Research (2020): Khi kết hợp Polyquaternium-22 với keratin thủy phân, khả năng phục hồi tóc hư tổn tăng 35%.

7. Tác dụng phụ và lưu ý khi sử dụng

  • An toàn theo tiêu chuẩn CIR (Cosmetic Ingredient Review): Không gây kích ứng da, mắt hoặc phản ứng dị ứng.

  • Không gây độc tính mãn tính, không tích tụ sinh học.

  • Khuyến nghị nồng độ sử dụng:

    • Dầu gội, dầu xả: 0.1 – 1.0%

    • Kem dưỡng da, sữa tắm: 0.05 – 0.5%

    • Sản phẩm tạo kiểu: 0.3 – 1.0%

  • Lưu ý: Khi dùng ở nồng độ cao hơn 2%, có thể tạo lớp màng nhẹ gây cảm giác “dính”.

8. Thương hiệu mỹ phẩm hoặc sản phẩm ứng dụng hoạt chất này

Polyquaternium-22 được nhiều hãng toàn cầu sử dụng nhờ tính linh hoạt và độ an toàn cao:

  • Pantene Pro-V Repair & Protect Shampoo – Dưỡng tóc mềm mượt, phục hồi hư tổn.

  • L’Oréal Elseve Total Repair 5 Conditioner – Chống khô xơ, phục hồi độ bóng.

  • Dove Intense Repair Shampoo – Cải thiện cấu trúc tóc sau 2 tuần sử dụng.

  • Nivea Creme Soft Body Wash – Làm sạch dịu nhẹ, dưỡng ẩm cho da khô.

  • Head & Shoulders Smooth & Silky – Giảm rối tóc và tăng độ bóng.

9. Định hướng phát triển và xu hướng tương lai

  • Hướng tới “mỹ phẩm xanh”: Polyquaternium-22 được xem là polymer thân thiện hơn silicone truyền thống nhờ khả năng phân hủy sinh học.

  • Ứng dụng trong công nghệ nano: Nghiên cứu đang hướng tới việc kết hợp Polyquaternium-22 với nano-keratin để tăng khả năng thẩm thấu.

  • Phát triển polymer lai (hybrid): Kết hợp với protein tự nhiên để tối ưu khả năng dưỡng tóc và chống hư tổn.

  • Sản phẩm “Clean Beauty” ngày càng ưu tiên sử dụng Polyquaternium-22 do không chứa sulfate, paraben hay silicone.

10. Kết luận

Polyquaternium-22 là một polymer đa năng với khả năng giữ ẩm, chống tĩnh điện, tạo màng và làm mềm mượt vượt trội.
Nhờ độ tương thích cao, an toàn sinh học và hiệu quả ổn định, hoạt chất này đã trở thành chìa khóa trong các công thức chăm sóc tóc và da cao cấp, đồng thời phù hợp với xu hướng mỹ phẩm xanh – sạch – bền vững của thế giới.

11. Nguồn tham khảo

Kim Ngân

Các tin tức khác: