1. Giới thiệu tổng quan
Cocamide DIPA là một chất hoạt động bề mặt (surfactant) được tổng hợp từ axit béo dầu dừa (coconut fatty acids) và diisopropanolamine (DIPA).
Hoạt chất này thuộc nhóm alkanolamide, có khả năng tăng cường độ nhớt, tạo bọt, và ổn định công thức trong các sản phẩm chăm sóc cá nhân.
-
INCI Name: Cocamide DIPA
-
CAS Number: 68604-71-7
-
Nguồn gốc: tổng hợp từ dầu dừa tự nhiên kết hợp với diisopropanolamine.
2. Cấu trúc hóa học và đặc tính sinh học
-
Cấu trúc: hỗn hợp các amide của axit béo từ dầu dừa và diisopropanolamine, gồm nhóm hydroxyl (-OH) và amide (-CONH-), giúp tăng khả năng tương tác với cả nước và dầu.
-
Đặc tính sinh học:
-
Hoạt động như chất nhũ hóa, chất làm đặc và chất ổn định bọt.
-
Giúp làm mềm bề mặt da, tăng cảm giác mịn màng.
-
Không gây khô da nhờ khả năng giữ ẩm nhẹ của nhóm hydroxyl.
-
3. Ứng dụng trong y học
Cocamide DIPA ít được dùng trực tiếp trong y học nhưng thường có mặt trong chế phẩm rửa da hoặc rửa tay y tế, nơi yêu cầu khả năng làm sạch mà không gây kích ứng.
Một số nghiên cứu cho thấy alkanolamides từ dầu dừa có tính kháng khuẩn nhẹ, giúp giảm sự phát triển của vi khuẩn trên da khi kết hợp với các surfactant khác.
4. Ứng dụng trong mỹ phẩm
-
Dầu gội, sữa tắm, sữa rửa mặt: tăng độ tạo bọt và ổn định kết cấu sản phẩm.
-
Kem cạo râu, dung dịch tẩy trang: tạo cảm giác mềm mại, giảm ma sát trên da.
-
Công thức sulfate-free: được dùng thay thế SLS/SLES để mang lại khả năng làm sạch dịu nhẹ.
-
Công thức có pH trung tính: giúp cân bằng và duy trì lớp màng ẩm tự nhiên.
5. Hiệu quả vượt trội của hoạt chất
| Tiêu chí | Cocamide DIPA | Cocamide DEA | Cocamide MIPA |
|---|---|---|---|
| Dịu nhẹ | ★★★★☆ | ★★☆☆☆ | ★★★☆☆ |
| Ổn định bọt | ★★★★★ | ★★★★★ | ★★★★☆ |
| Độ nhớt | Cao | Cao | Trung bình |
| Mức độ kích ứng | Thấp | Trung bình | Thấp |
| Độ phân hủy sinh học | Tốt | Trung bình | Tốt |
➡️ Ưu điểm nổi bật:
-
Không chứa diethanolamine (DEA) – giảm nguy cơ nitrosamine.
-
Hiệu suất tạo bọt cao, độ nhớt ổn định.
-
An toàn hơn cho da nhạy cảm và môi trường nước.
6. Các nghiên cứu lâm sàng và khoa học
-
ResearchGate (2019): nghiên cứu cho thấy Cocamide DIPA cải thiện độ ổn định của sản phẩm chứa anionic surfactants, giúp giảm kích ứng da.
-
PubChem Database: ghi nhận khả năng tương thích da cao, không gây độc tính tế bào trong nồng độ ≤5%.
-
Environmental Working Group (EWG): xếp loại Low Hazard với chỉ số an toàn 2/10.
(https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Cocamide-DIPA — PubChem Authors)
7. Tác dụng phụ và lưu ý khi sử dụng
-
Có thể gây kích ứng nhẹ mắt hoặc da nhạy cảm nếu nồng độ >10%.
-
Khi dùng trong công thức rửa mặt hoặc dầu gội, nên điều chỉnh pH ở mức 5.5–6.5.
-
Không sử dụng trong sản phẩm không rửa trôi (leave-on) vì có khả năng tồn dư gây khô da.
8. Thương hiệu mỹ phẩm hoặc sản phẩm ứng dụng
-
Dove, Head & Shoulders, Pantene, The Body Shop, Eucerin – trong công thức dầu gội/sữa tắm dịu nhẹ.
-
La Roche-Posay Lipikar Cleanser: dùng dẫn xuất tương tự Cocamide để ổn định độ nhớt.
-
Johnson’s Baby Shampoo: công thức chứa amide từ dầu dừa giúp làm sạch dịu nhẹ.
9. Định hướng phát triển và xu hướng tương lai
-
Cocamide DIPA đang được ưu tiên trong xu hướng “green surfactant”, tức surfactant có nguồn gốc tự nhiên, dễ phân hủy sinh học.
-
Dù vậy, do áp lực “DEA-free/MIPA-free labeling”, các hãng đang dần thay thế hoặc kết hợp Cocamide DIPA với amino acid surfactants (như Sodium Lauroyl Glutamate).
-
Trong tương lai, Cocamide DIPA vẫn có chỗ đứng nhờ chi phí thấp, khả năng tạo bọt tốt, và độ ổn định cao.
10. Kết luận
Cocamide DIPA là chất hoạt động bề mặt hiệu quả, nguồn gốc từ dầu dừa, giúp làm sạch, tạo bọt, ổn định công thức và duy trì cảm giác mềm mại cho da.
Với đặc tính thân thiện môi trường, an toàn ở nồng độ phù hợp và hiệu suất cao, Cocamide DIPA vẫn được sử dụng phổ biến trong dầu gội, sữa tắm và sữa rửa mặt hiện nay.
11. Nguồn tham khảo
-
https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Cocamide-DIPA – PubChem Authors
-
https://www.ewg.org/skindeep/ingredients/701519-COCAMIDE_DIPA – EWG Database
-
https://www.specialchem.com/cosmetics/inci-ingredients/cocamide-dipa – SpecialChem Cosmetic Ingredient
-
https://www.researchgate.net/publication/336198700 – ResearchGate (M. Singh et al.)
-
https://cosmeticsinfo.org/ingredient/cocamide-dipa – Cosmetic Ingredient Review








